انتخاب نماد شهر اصفهان از قوس آذر تا طرحی نو
تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۷۶۹۹۱
در نشست «مسئله فرهنگ» که باهدف گفت‌وگوی انتقادی صاحب‌نظران فرهنگی در باب مدیریت فرهنگی شهر برگزار شد، پیرامون انتخاب قوس آذر به‌عنوان نماد شهر اصفهان افراد در قالب مخالفان و موافقان پیرامون این مسئله بحث و تبادل‌نظر کردند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، محیط زندگی تأثیر به سزایی در رفتار و هویت انسان به سمت ارزش‌های مستتر در خویشتن دارد، هویت هر مکان تابعی از بن‌مایه‌های زیستی، کارکردها و نمادهای آن است که به‌واسطه آن فرد، مکان و گروه خود را از مکان و گروه‌های دیگر متمایز می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نماد نشانگر معنایی پشت ظاهری محدود نیست و دارای اهمیت بسیار در تمدن و هنر اسلامی بوده و این بیان نمادین در حقیقت همواره اشاره به خالق یکتا دارد و خواهد داشت. بررسی عوامل معناساز راهی مؤثر در القای احساس آشنایی نسبت به فضای معماری است و استفاده از علم نشانه‌شناسی از بهترین راهکارها در بررسی چگونگی معنادهی به فضا به شمار می‌آید.
دراین‌ارتباط استفاده از المان‌ها و یادمان‌های شهری نقش به سزایی در هویت بخشی و خاطره‌انگیزی فضا خواهد داشت. اما امروزه بسیاری از نمادها و نشانه‌های هویت فرهنگی به‌کلی از بین رفته‌اند یا به‌شدت کم شده‌اند، بنابراین باید با تلاشی آگاهانه و با استفاده از نماد و نشانه‌ها سعی در احیا نمودن هویت و ارزش‌ها داشت.
بر همین اساس به همت پژوهشکده مهرستان، دانشگاه اصفهان و شهرداری اصفهان در نشست دوم «مسئله فرهنگ» که باهدف گفت‌وگوی انتقادی صاحب‌نظران فرهنگی در باب مدیریت فرهنگی شهر با حضور وحید ملتجی، مشاور و دستیار شهردار اصفهان در امور فرهنگی و رسانه‌ای، امیر پرچمی، جامعه‌شناس فرهنگی، مهدی کیوان، عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان، علی جعفری، عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان، حشمت‌الله انتخابی، پژوهشگر اصفهان، ناصر جدیدی عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، شاهین سپنتا عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان برگزار شد پیرامون نماد شهر اصفهان بحث و بررسی شد که مشروح مباحث مطرح‌شده را ازنظر می‌گذرانید.
پرسش‌های بنیادین پیرامون انتخاب قوس آذر به‌عنوان نماد اصفهانمحمد تابش، دبیر نشست مسئله فرهنگ اظهار کرد: هدف از تشکیل جلسه طرح سوال در مورد نماد اصفهان است و اینکه آیا نماد اصفهان آن قوس آذر باشد یا یک جایگزینی برایی آن انتخاب شود؟
وی افزود: پرسش‌ها و مسائلی که پیرامون قوس آذر هست را باید باهم بررسی کنیم که آیا نماد اصفهانهمان قوس آذر بازتاب هویتی اصفهان به‌صورت کامل است و یا ابهامات و نکات تیره‌ای بر آن متصور است و باید پاسخی به این پرسش‌ها داده شود تا متولیان شهر و شهرداری اصفهان را به این سمت هدایت کنیم.
دبیر نشست مسئله فرهنگ تصریح کرد: سه پرسش درباره نماد شهر اصفهان مطرح است که اگر نماد را قوس آذر و سرد بودن آن بدانیم اگر زادروز را آبان در نظر بگیریم با توجه به اینکه علامت فلکی آبان عقرب است، این برج نحس نیست؟ و اگر این نماد در دوره‌های مختلف تاریخی تغییر شکل داده به‌عنوان‌مثال در دوره‌ای به شکل اسب بوده هم‌اکنون که دوره تمدنی طی شده و انقلاب شده آیا باید برویم یک دوره تکمیلی و تغییری برای این نماد متصور شویم؟
وی ادامه داد: پرسش دیگر اینکه آیا در تعیین نماد شهر اصفهان ویژگی‌های فرهنگی اجتماعی و تغییر شناسنامه هویتی دینی ملی شهر یا طالع بینی آن در برج قوس مهم است؟ و به تعبیری نماد یک شهر عصاره خصایص و ویژگی‌های تمدنی فرهنگی و تاریخی آن شهر است یا صحت بودن زایچه آن شهر؟
امیر پرچمی، جامعه‌شناس فرهنگی در خصوص زادروز اصفهان در برج قوس، اصفهان اظهار کرد: در نقد سخنان و دلایلی افرادی که درباره اهمیت انتخاب نماد قوس به‌عنوان نماد اصفهان مطرح می‌شود این موضوع مطرح می‌شود وقتی گزارش یا روایتی در منابع تاریخی می‌آید یک بحثی مجزا و مستند است و هنگامی‌که صحبت از اثبات درستی یا مستند یا علمی بودن آن روایت می‌شود، بحث دیگری پیش می‌آید و در این مسئله باید به این نکته توجه کرد که بحث برج‌های ۱۲ گانه و تصویری که برای صور فلکی در نظر گرفتن آیا این مطلب یک باور عامیانه است که در منابع تاریخی ما ذکرشده یا به لحاظ علمی در علم نجوم این قضیه تائید می‌شود؟
وی افزود: تفکیک و تمایز یک بحث است و بحث دوم قائل بر سعد و نحس بودن موضوع دیگری است و پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا این مطلب و باور که برج قوس که در ماه آذر است و در باور عامه ما سعد تلقی می‌شود، تأثیری در طالع اصفهان که در برج قوس است دارد یا خیر و مهم‌تر از آن آیا این مطلب علمی است یا فقط در مستندات تاریخی آمده است؟
این جامعه‌شناس فرهنگی ادامه داد: علمی بودن این مطلب به مسئله سعد و نحس بودن یک بحث دیگر است چون حتی دانشمندانی مانند ابوریحان و ابن‌سینا نیز بر روی سعد و نحس بودن به این صورت تردید دارند و در بین علما هم در این مورد اختلاف‌نظر وجود دارد و حتی شهید مطهری نیز می‌گوید با دادن صدقه و خواندن آیات قرآنی این مسئله دفع می‌شود و در بین ائمه هم روایاتی در این خصوص داریم و درمجموع اثبات این بحث سعدی و نحس بودن به لحاظ علم دینی و نجوم و علم امروزه در ذهن ما مجهول است.
پرچمی تصریح کرد: نکته دیگر بحث تاریخ تولد و زادروز اصفهان است که به لحاظ اسناد تاریخی در طالع اصفهان برج قوس دیده‌شده و بحث نماد اصفهان‌هم یک بحث مجزا دیگر است که نماد در مفاهیم جامعه‌شناسی از یک هویت و شناسنامه که بخشی از آن تاریخی، میراثی و هنری است نمایندگی می‌کند.
وی افزود پرسشی که در مورد انتخاب برج قوس به‌عنوان نماد شهر اصفهان مطرح می‌شود این است که این نماد به چه اندازه بیان‌گر مؤلفه‌های علم، ایثار و هنر است زیرا شهر اصفهان را با این سه مؤلفه مهم می‌شناسند.
مهدی کیوان، عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان اظهار کرد: منطق اسطوره هیچ ارتباطی با علم و تاریخ ندارد و منطق خودش را دارد حتی درجایی که مسئله علم مطرح می‌شود، حق نداریم با علم ستاره‌شناسی و اخترشناسی به سراغ مسائلی که جنبه اسطوره‌ای دارد برویم و حق نداریم ازنظر علمی آن را اثبات کنیم؛ چراکه منطق اسطوره حتی با منطق تاریخ متفاوت است و اسطوره دوران کودکی انسان است.
وی افزود: اسطوره باور دوران کودکی انسان است اما مسائل بعدی که در این جلسه مطرح شد به لحاظ شهودی به‌عنوان یک مورخ معتقدم ما روی قسمت‌های این نماد نباید صحبت کنیم.
این دکترای تاریخ‌شناسی گفت: ماه آذر به شب یلدا یعنی آغاز گشایش ختم می‌شود بنابراین این مسئله تصویر و نماد شیر یک مسئله مهم ازلحاظ تاریخ ما است و جنبه اقتدار دارد و وقتی به سر اژدها ختم می‌شود یاد شیر آرش کمان‌گیر می‌افتد یعنی تقابل زشتی و زیبایی و جنبه علمی ندارد و مسئله خرافه است و فقط باور ما است و فردی نمی‌تواند مرز خرافه و غیره خرافه را جدا کند.
وی اضافه کرد: باید به این نکته توجه داشت نماد قوس مربوط به دوره صفویه است، دوره‌ای که احیاگر فرهنگ و تمدن ایرانی بوده و به مذهب تشیع رسمیت بخشیده است به همین خاطر نماد قوس منافاتی با مبانی جمهوری اسلامی ایران ندارد.
کیوان در مورد انتخاب نماد طاووس برای اصفهان نیز اظهار کرد: این نماد در اتاق بازرگانی توسط دو نفر که مسئول این کار بودند، انتخاب شد درحالی‌که طاووس هیچ ارتباطی به شهر اصفهان ندارد و باید نمادی متناسب برای اصفهان انتخاب شود.
وی با اشاره به اینکه اژدها علامت زشتی و شیر علامت زیبایی است، ابراز کرد: حق نداریم درگذشته تفکیک خوب و بد را انجام دهیم تا نمادی جا بیفتد، لذا پیشنهاد می‌کنم کسی که دنبال ایجاد نماد اصفهان است، متوجه این موضوع باشد که کارهای ناتمام بسیاری ازلحاظ فرهنگی در اصفهان وجود دارد که باید آنها را دنبال کنیم وگرنه بررسی نماد اصفهان هیچ مشکلی را از شهر حل نمی‌کند.
عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان اضافه کرد: تاریخ با باور مردم کار دارد و اصل باور مردم است اگر مردم موضوعی را باور کردند تاریخ قبولش می‌کند، بنابراین نباید با باور مردم بازی کنیم.
علی جعفری، عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان اظهار کرد: یکی از آسیب‌های تاریخی نبود دقت‌ها است حتی اگر فرض کنیم بخشی از این مسائل در حوزه تنجیم قرار می‌گیرد خیلی از مسائلی که تنجیم یا خرافات بوده اثبات‌شده واقعیت علمی است حال اگر اصلاً تنجیمی باشد چه موردی را می‌خواهیم ثابت کنیم.
وی اضافه کرد: در پاسخ به پرسش‌هایی که درباره اینکه آیا نماد قوس با اندیشه‌های اسلامی مطابقت دارد؟ این نماد با اندیشه‌های اسلامی ایرانی منافات دارد؟ باید گفت این نماد نه‌تنها در چهارچوب اندیشه‌های ایرانی اسلامی است بلکه هیچ منافاتی هم ندارد.
عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ‌شناسی دانشگاه اصفهان تصریح کرد: ماندگاری نماد منجر به هویت بخشی رفاقت و اتحاد می‌شود و در تعیین نمادهای اصفهان به‌شخصه معتقدم برای عمومیت پیدا کردن نماد و فرهنگ اصفهان باید کارکرد واین نماد باید با شعار اصفهان همخوانی داشته باشد.
وی گفت: اسطوره‌ها هسته درستی دارند و شاید بشود از دل بسیاری از این اسطوره‌ها این نماد را بیرون آورد و معتقدم به‌رغم اینکه فرهنگ مباحث سعد و نحسی بسیار گسترده شده اما این‌گونه نیست که به دنبال این باشند که چه روزی سعد و نحس است و خشت بزنند.
جعفری تأکید کرد: در خصوص تعیین نماد اصفهان باید مباحث دوطرفه باشد تا بتوان در این مورد راحت‌تر صحبت شود و نکته مهم اینکه شهر به‌شدت علاوه بر رفع نیازهای فیزیکی، نیاز به رفع نیازهای روحی دارد که باید انجام شود پس مسئله انتخاب نماد شهر اصفهان از زوایای مختلف باید فرهنگی‌تر و نهادینه شود.
حشمت‌الله انتخابی، اصفهان شناس اظهار کرد: هیچ شهری در جهان نماد ۴۰۰ ساله ندارد و این نکته برای اصفهان باارزش است بنابراین باید روز اصفهان روزی باشد که اسم‌ورسم داشته باشد.
وی ادامه داد: در فرهنگ اصفهان بیست و پنجم آبان روز حماسه و ایثار مردم اصفهان است، بنابراین می‌توان روز اول آذر را روز اصفهان نام‌گذاری کرد که هرکدام از این روزها از اهمیت خاصی برخوردار بوده و کارکردهای هویتی و فرهنگی خاص خود را دارد.
اصفهان ازلحاظ نماد در جهان استثنا است
ناصر جدیدی، عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان اظهار کرد: اصفهان را باید فراتر از یک شهر عادی و فراتر از ایران در نظر بگیریم؛ زیرا اصفهان یک شهر جهانی و بین‌المللی است و دست بردن‌های ناشیانه و غیر مستند در تاریخ آن به هویت این شهر آسیب‌زده و می‌زند؛ لذا انتخاب نماد دیگر به‌جای نماد قوس منطقی نیست و نباید این تغییر صورت گیرد و اگر منطقی پشت‌کار و تصمیم افراد تصمیم‌گیرنده برای این مهم است باید افراد اهلیت این کار را داشته باشند.
وی افزود: تغییر نماد برای اصفهان که در جهان ازلحاظ نماد استثنا است مسئله ساده‌ای نیست و نباید این نماد را بدون منطق جابه‌جا کرد و نکته دیگر اینکه ارزش‌های نماد ابعادش مشخص است.
عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان تصریح کرد: در مسئله ایثار اصفهان هیچ تردیدی نیست و آنچه مانند این مربوط به دهه‌های اخیر است می‌تواند در جای دیگری مطرح شود اما هیچ الزامی نیست که در نماد چند صدساله این موارد دخالت کنند، لذا می‌تواند روز حماسه و ایثار به‌صورت مجزا برگزار شود و نماد جدایی هم به آن اختصاص داده شود.
وی ادامه داد: پس آنچه را که گذشتگان ما به‌درستی انجام دادند اجازه دهیم حفظ شود و ما هم کاری اگر می‌خواهیم انجام دهیم برای حال حاضر کاری انجام دهیم و در قبال آنچه هم‌اکنون موجود است کار درستی انجام دهیم که بماند برای آیندگان نه اینکه بدون منطق در کار گذشتگان دست ببریم.
لزوم انتخاب نماد برای شهر اصفهانوحید ملتجی، مشاور و دستیار شهردار اصفهان در امور فرهنگی و رسانه‌ای شهرداری اصفهان اظهار کرد: در سالهای گذشته اختلاف‌نظرهایی در مورد انتخاب نماد شهر اصفهان وجود داشته است که بخشی از این اختلاف‌نظرها دستخوش مسائل سیاسی شد و بنابراین این مسئله ابتر باقی ماند.
وی افزود: ما باید تکلیفمان را در این مسئله روشن کنیم و نمی‌توانیم نسبت به این آن بی‌توجه باشیم. اصفهان بافرهنگ غنی که دارد به‌طور حتم باید دارای نماد پرچم، رنگ، گرافیک باشد و این امر نه‌تنها در باب مسئله نماد بلکه در دیگر موارد هم باید خودش را نشان دهد.
مشاور و دستیار شهردار اصفهان در امور فرهنگی و رسانه‌ای شهرداری اصفهان ادامه داد: سالهای سال است که از این مسئله دورافتاده‌ایم و مدتی هم در جنگ مسئله نماد آن‌هم بین خواصی بودیم درصورتی‌که عموم مردم به سمت دیگری می‌روند و توجهی به این ماجرا ندارند؛ بنابراین ما در یک بحث داخلی اینجا مانده‌ایم و جامعه به سمت دیگری دارد می‌رود و این از چالش‌های امروز است که نه‌فقط در اصفهان و ایران بلکه به تعبیری در دنیا با این مسئله هویت زدایی مواجه هستند.
وی اظهار کرد: اصفهان شهر زندگی است وزندگی را از زایندگی گرفتیم و این نکات با این مبانی طرح شد که هویت اصفهان هویت زنده و زاینده است و اصفهان در مدت عمرش بارها تا سقوط و ویرانی رفته منتها ققنوس وار در همان ویرانی دوباره زنده شده و بیست و پنجم آبان‌هم یکی از همین نمادها است که درواقع این همان خط تاریخی و هویتی اصفهان است که پیش می‌رود لذا باید تکلیفمان را با این‌گونه مسائل روشن کنیم و به داد هویتی که دارد از بین می‌رود برسیم.
ملتجی گفت: مسئله بحث باورها است و بسیاری از کشورهای و شهرهای جهان ازآنچه ندارند برای مردم خود هویت و باور می‌سازند اما ما ازآنچه داشتیم غفلت کرده‌ایم سالهای سال است که آن را کنار گذاشتیم و همین امر باعث شده که شاهد این وضع فرهنگی در جامعه باشیم. لذا در این دوره حرف این است که چند صباحی که نگاه فرهنگی بر شهرداری حاکم است امیدواریم کل شهرداری‌ها در خدمت فرهنگ باشند و شهرسازی خدمات شهری اصفهان‌هم باید فرهنگی باشد.
وی ادامه داد: یکی از موارد انتخاب نماد برای شهر اصفهان است که باید تکلیفش روشن شود به همین جهت از بیان و شنیدن نظر مخالفان استقبال کنیم و هرفردی که راجع به این مسئله حرفی دارد با استدلال بیان کند تا به نتیجه برسیم؛ لذا نماد باید برگرفته از استعاره‌ها و اسطوره‌ها باشد و نیاز داریم نظر مخالفان را بشنویم تا بدانیم چه بوده که سالهای سال با این مسئله مخالفت می‌کردند تا به یک جمع‌بندی برسیم.
مشاور و دستیار شهردار اصفهان در امور فرهنگی و رسانه‌ای شهرداری اصفهان اضافه کرد: لذا شهرداری برای پیش برد این مسئله در شهر به‌عنوان نهادی که با مردم در ارتباط است در حوزه فرهنگ‌سازی بسیار مؤثر است و به همین جهت باید نظر مخالفان درمورد انتخاب نمادقوس به‌عنوان نماد اصفهان باید شنیده شود تا تخصصی‌تر بتوانیم به این مسئله ورود کنیم.
وی تصریح کرد: نماد کمک‌کار هویت است و اصفهان تک هویتی نیست، هویت علمی، تاریخی، دینی، هنری و انقلابی دارد و حداقل پنج هویت مشخص و شاخص دارد و این برای اینکه ما بتوانیم هویت را دوباره برای نسل امروز و آینده به‌درستی احیا کنیم به‌طور حتم نیاز به پررنگ کردن روایت شهرداری و نیاز به داستان‌ها و روایت اصفهان دارد.
ملتجی افزود: آینده اصفهان در حال شکل‌گیری است و متأسفانه نخبگان در این مسیر نیستند و باید راجع به آینده اصفهان اقدامی مؤثر صورت گیرد که نماد می‌تواند مرتبط بین آینده و گذشته باشد. اصفهان را برخی فقط در دوره اوج صفویه می‌بینند که خوب است اما پاسخگوی امروز نیست و باید الگویی بر مبنای مدل‌های امروز برای آن دیده شود که باید به سراغ آنها برویم بدون اینکه به گذشته نگاه کنیم و با داشته‌های امروز در مورد آینده اصفهان حرف بزنیم.
وی تأکید کرد: برای نماد اصفهان یک نیاز برای آینده است که باید بتوانیم برمبنای داشته‌ها و هویت امروزمان در مورد آینده حرف بزنیم. به همین جهت نیازمند یک کار منطقی و چندجانبه از نماد موجود هستیم که بتوانیم همه پرسش و پاسخ‌هایی که در مورد این موضوع هست را با یک‌زبان مستند پاسخ دهیم و برای این نسخه به سراغ بخشی از مؤثرترین افراد این عرصه برویم و با آنها گفتگو کنیم تا به یک اجماع برسیم و خروجی این جلسات باید رسیدن به یک پاسخ مستند باشد که خودمان بتوانیم نقد کنیم و پاسخگو باشیم.
تهیه و تنظیم: کورش دیباج دبیر سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری ایمنا
کد خبر 634744منبع: ایمنا
کلیدواژه: نماد اصفهان قوس آذر نشست مسئله فرهنگ شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق اصفهان اظهار نماد شهر اصفهان شهرداری اصفهان عنوان نماد انتخاب نماد مسئله فرهنگ مورد انتخاب نماد اصفهان برای اصفهان مطرح می شود انجام دهیم جامعه شناس روز اصفهان نحس بودن سعد و نحس نماد قوس برج قوس پرسش ها قوس آذر یک بحث
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۷۶۹۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سلامی : مالیات باید بر عایدی سرمایه باشد و نه بر تورم/ طرحی به نام حمایت از محرومان، به کام یک درصد مرفه جامعه /هشدار نسبت به تشدید بحران در بازار مسکن
گروه اقتصاد و درآمد: در روزهای گذشته، انتشار خبرها درباره تصویب طرح «مالیات بر عایدی سرمایه»، که مجلسی ها به آن طرح «مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی» می‌گویند، باز صدای موافقان و مخالفانش را بلند کرد و برخی با تقدیر از مجلس آن را باعث کاهش فعالیتهای سودانه توصیف کردند و در مقابل عده ای هم نسبت به امکان فرار سرمایه از کشور هشدار دادند. علاوه بر آن کارشناسان اقتصادی معتقدند؛ مالیات باید بر عایدی باشد و نه بر تورم. آنچه که در این طرح آمده و در حال تصویب شدن است، مالیات بر تورم است.
«عایدی بر سرمایه» تعریف نشده استدر این رابطه، غلامرضا سلامی، کارشناس اقتصادی و مالی در گفت و گو با جماران با بیان اینکه مالیات بر عایدی سرمایه سالهاست که در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا اجرا می شود و هیچ کسی با درنظر گرفتن عایدی سرمایه به عنوان یک پایه مالیاتی مخالفتی ندارد، تصریح کرد: آنچه که اکنون در ایران نسبت به آن انتقاد وجود دارد، این است که عایدی بر سرمایه تعریف نشده و اگر تعریفی هم صورت گرفته، این تعریف ناقص است.
مالیات باید بر عایدی باشد و نه بر تورم
وی افزود: در توضیحاتی که ارائه شده، تفاوت قیمت میان قیمت خرید و فروش را ملاک گرفته اند؛ در صورتی که ممکن است از نظر حسابداری، درباره کالایی که امسال 100میلیون خریده شده و سال بعد 130 میلیون قیمت گذاری می شود، گفته شود 30 میلیون سود حاصل شده ، اما از نظر اقتصادی، اگر تورم را 40 درصد حساب کنیم، 10میلیون تومان هم ضرر ایجاد شده است. بنابراین نه تنها عایدی ایجاد نشده، بلکه خریدار متضرر هم شده است. مالیات باید بر عایدی باشد و نه بر تورم. آنچه که در این طرح آمده و در حال تصویب شدن است، مالیات بر تورم است.
یک ضرر روی تورم، یک ضرر روی پرداخت مالیات!
رئیس پیشین اننجمن حسابداران ایران توضیح داد: تصور کنید فردی ملکی را 10میلیارد تومان خریده و سال بعد آن را 12 میلیارد تومان فروخته است، با درنظر داشتن تورم 40درصدی، او 2 میلیارد تومان ضرر کرده است. آنها می خواهند روی 2میلیارد تومان سودی که عنوان می کنند انجام شده، 30درصد مالیات بگیرند. 500میلیون تومان مالیات گرفته می شود. یعنی شما در یک مرحله ضرری روی تورم کرده اید و ضمن اینکه مقداری هم بابت مالیات داده اید. این مساله، مشکل اساسی این قانونی است که می خواهند آن را تصویب کنند.
مالیات بر عایدی سرمایه برای طلافروشان و فروشندگان ماشین چگونه باید باشد؟
سلامی با بیان اینکه برخلاف تمام دنیا، این مالیات بر چیزهایی غیر از مسکن وضع شده که در هیچ جای دنیا، مالیات بر عادی سرمایه از آنها گرفته نمی شود، خاطرنشان کرد: در هیچ جای دنیا، طلا، ارز ، نقره، جواهرات و اتومبیل مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نیستند. البته اگر کسی شغلش خرید و فروش طلا باشد، او براساس درآمدی که دارد باید مالیات دهد. اگر کسی هم اتومبیل خرید و فروش می کند، باید بر درآمد خود مالیات دهد، اما به طور کلی مالیات بر عایدی سرمایه به دلیل این اجناس گرفته نمی شود.
پیام دولت به مردم؛ شما حق ندارید قدرت خرید خود را حفظ کنید!؟
این کارشناس مالی و اقتصادی با اشاره به تاکید مجلس مبنی بر اینکه در این طرح با سفته بازان و سوداگران مبارزه می شود، تاکید کرد: بسیاری از مردم که در این طرح سفته باز و سوداگر خطاب شده اند، برای حفظ ارزش پولشان به خرید طلا و اتومبیل و حتی مسکن روی می آورند. وقتی آنها با این شرایط مواجه هستند که سپرده هایشان در بانک سالی 25درصد رشد دارد اما 40 تا 50 درصد از آن کاسته می شود، برای حفظ قدرت خریدشان ناچار به خرید دارایی می شوند. اما در واقع اکنون دولت می گوید اگر شما بخواهید پولتان را حفظ کنید و در برابر سیاستهای اشتباه من که تورم ایجاد می کنم مقاومت کنید، تنبیه تان می کنم. شما حق ندارید قدرت خرید خود را حفظ کنید. اگر بخواهید حفظ کنید، من از شما مالیات می گیرم.
فشار به مردمی که می خواهند قدرت خرید خود را حفظ کنند
سلامی با بیان اینکه با این طرح می خواهند مردم وادار شوند و همه پولهای خود را در بانک سپرده کنند، افزود: نگرانی مردم این است که در بانک سپرده ها هر ساله ارزش خود را از دست می دهند. در واقع باید گفت شما به مردمی فشار می آورید که می خواهند با دفاع از حقوق و دارایی های خود، قدرت خریدشان را حفظ کنند. در شرایطی که برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها در کشور موجب ایجاد انتظارات تورمی در بین مردم شده، آنان به دلیل ترس از آینده به دنبال خرید مسکن، طلا و ارز هستند و طرح مالیات بر عایدی سرمایه، هیچ اشاره ای به این وضعیت ندارد.
در تمام دنیا، نرخ مالیات بر عایدی سرمایه، کمتر از نرخ مالیات بر درآمد است
این تحلیلگر مالی و اقتصای یادآورشد: در تمام دنیا، نرخ مالیات بر عایدی سرمایه، کمتر از نرخ مالیات بر درآمد است. در آمریکا، اگر نرخ مالیات بر درآمد تا 37 درصد است، نرخ مالیات بر عایدی سرمایه از صفر تا حداکثر 20درصد است. اما در ایران، کف نرخ مالیاتی، همان نرخ ماده 131 و مواردی بیشتر از آن است.
چگونه این شیوه مالیات ستانی، بازار مسکن را متضرر می کند؟!
سلامی با تاکید بر اینکه این این طرح نه تنها مانع سفته بازی نخواهد شد، بلکه سرمایه گذاری حداقل در زمینه ملک را کاهش خواهد داد، عنوان کرد: اکنون یکی از امیدهای انبوه سازان و بساز و بفروش ها، برای شروع کار ساخت و ساز، همین سرمایه گذاران روی ملک هستند. آنها این املاک ساخته شده را می خرند و سازندگان نیز حتی از روز اول و روی خاک، خانه را پیش فروش می کنند. در واقع سازوکاری که در ایران خصوصا در بخش خصوصی وجود دارد، این است که تا حد زیادی خانه ها مستقیما به دست مصرف کننده نهایی نمی رسند وبخش قابل توجهی از خریداران به دنبال سرمایه گذاری هستند. در این شرایط، اگر انبوه سازان احساس کنند که این مشتری ها را نخواهند داشت، تولید برایشان به صرفه نیست و این وضعیت باعث کاهش شدید عرضه ملک، در یکی دو سال بعد از اجرای این شیوه از مالیات ستانی بر عایدی سرمایه خواهد شد. این مساله رشد قیمت ها را در پی خواهد داشت و این نقض غرض دولت و مجلس است که خواسته اند از این طریق سوداگری را کنترل کنند و مانع افزایش قیمتها شوند. ضمن اینکه به این ترتیب یکی از شاخص های توسعه اقتصادی، یعنی «سرمایه گذاری» در کشور کاهش می یابد.
دود این طرح به چشم خریداران مسکن و خصوصا جوانان و خانه اولی ها می رود
به گفته رئیس پیشین انجمن حسابداران ایران؛ اگر فرض کنیم در سالهایی که رونق داریم، آنچنان قیمت ملک بالا رود که برخی برای خرید و فروش ملک مشتاق شوند، باید گفت آنها که از مالیات نمی ترسند. آنها که ملکی را امسال 10میلیارد می خرند و سال بعد 20 میلیارد می فروشند، از 30درصد مالیات نمی ترسند. حتی اگر 40درصد هم تورم درنظر بگیریم، 30درصد سود به آنها اختصاص پیدا کرده است. ضمن اینکه در چنین شرایطی، وقتی عرضه کم می شود و مردم مستاصل می خواهند خانه بخرند، فروشنده آن مالیات را هم به خریدار منتقل می کند. یعنی بر خلاف آنچه که رئیس مجلس می گوید، این طرح یک درصد جامعه را هدف قرار نداده است، بلکه درصد بسیار بالایی از مردم را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت دودش به چشم خریداران مسکن و خصوصا جوانان و خانه اولی ها می رود و نه آن یک درصد مرفه جامعه.
این طرح یک درصد مرفه جامعه را هدف نگرفته است اگر یک نفر با سه فرزند، چهار خانه داشته باشد ، از این قانون معاف است
سلامی یادآورشد: در همین قانون، آن یک درصد مورد نظر رئیس مجلس را معاف کرده اند، به این معنی که تاکید شده اگر یک نفر با سه فرزند، چهار خانه داشته باشد ، از این قانون معاف است. اگر هر خانه ای 25 میلیارد باشد، چهار خانه می شود 100 میلیارد و آنها که 100 میلیارد دارایی دارند، جزء آن یک درصد جامعه هستند. هر چند که رقم 25 میلیارد برای خانه این قشر از جامعه، کف قیمت خانه در آن مناطق است. بنابراین آن یک درصد هم در این قانون عملا معاف هستند و دود این قانون عملا به چشم کسانی می رود که اعلام می کنند قصد محافظت از آنها را دارند.
هدف دولت ایجاد درآمد و جبران کسری بودجه است مالیات بر تورم، بدترین نوع مالیات است
وی ادامه داد: بهانه دولت، برای آنچه که مبارزه با سفته بازی و سوداگری می نامد، این است که درآمدش را بالا ببرد و کسری بودجه اش را تامین کند. هدف کلی این است که مالیاتها افزایش یابند، به هر طریق ممکن! مالیات می خواهند بگیرند تا کسری بودجه که روز به روز هم متاسفانه بیشتر می شود را جبران کنند. اما بدترین نوع مالیاتی که می خواهند بگیرند، مالیات بر تورم است. خود تورم یک مالیات پنهان است که به مردم تحمیل می شود و اینکه بر این تورم هم مالیات بگیرند، ظلم مضاعفی است.
این کارشناس اقتصادی و مالی درپاسخ به این پرسش که آیا این طرح می تواند مانع تلاطم در بازارها شود، گفت: باید دلیل اصلی تلاطم در بازارها بررسی و رفع شود. برای نمونه، در این دو، سه سال، قیمت دلار از حدود 26 هزار تومانی که آقای روحانی تحویل داد، به حدود 60 هزار تومان رسیده است. در دوره دوم دولت آقای روحانی هم یک باره قیمت دلار از 3 هزار تومان به 26 هزار تومان رفت. در همین مقاطع هم بود که شاهد افزیش شدید قیمت مسکن بودیم. بنابراین باید علت اصلی را رفع کنند. با معلول که نمی شود جنگید و در آن جنگ هم پیروزی نیست.
سلامی با تاکید بر اینکه تورم در بازار مسکن، در بلندمدت در سطح تورم عمومی است، اظهارداشت: نمی توان تصور کرد قیمت همه کالاها بالا رود، ملک تورمی نداشته باشد. هر چند در بعضی سالها، تورم ملک بالاتر می رود و در بعضی سالها، ملک تورم کمتری نسبت به تورم عمومی ثبت می کند، اما نمی توان برای آن سالهای خاص این قانون را گذاشت.
طرح مالیات بر عایدی سرمایه، هیچ اثر مثبتی روی تلاطم ها نخواهد داشت در دنیا هیچ کس ادعا نمی کند این طرح می تواند با تلاطم در بخش مسکن و سوداگری ها مقابله کندرئیس پیشین انجمن حسابداران ایران با بیان اینکه متاسفانه به دیدگاه های کارشناسان توجهی نمی شود، گفت: درباره مالیات بر خانه های خالی، همه منتقدین تاکید می کردند که آنچه که برای آن مالیات مصوب می کنید، وجود خارجی ندارد که شما این میزان برای آن برنامه ریزی، تدارکات و هزینه می کنید. این طرح مالیات بر عایدی سرمایه هم هیچ اثر مثبتی روی تلاطم ها نخواهد داشت و هیچ جای دنیا نیز چنین ادعایی نمی کنند. با اینکه مالیات بر عایدی سرمایه در برخی کشورها دهه ها قدمت دارد، امروز تنها آن را به عنوان پایه مالیاتی مفید ارزیابی می کنند و هیچ کس ادعا نمی کند می تواند با تلاطم در بخش مسکن و سوداگری ها مقابله کند.
کارکرد مالیات بر عایدی سرمایه در دنیا، مرتبط با اوراق سهام استوی توضیح داد: در دنیا، مالیات بر عایدی سرمایه در درجه اول برای اوراق سهام به کار گرفته شد، اما اکنون در ایران و در این طرح، اوراق سهام را از این قانون معاف کرده اند. در حالی که در برهه هایی، مانند انتهای سال 98 و ابتدای سال 99، تلاطم در بازار سرمایه به مراتب وحشتناک تر از تلاطم در بازار مسکن بوده است و عده زیادی متضرر و اندکی هم شدیدا و با ارقام صدهزار میلیارد تومان منتفع شدند. در نهایت هم روشن نشد این افراد، که بعضا رانت اطلاعاتی داشتند و یا از دانش بالایی در رابطه با بازار سرمایه برخوردار بودند و می دانستند تبلیغاتی که دولت و مجلس درباره اوضاع بسیار خوب در بازار سرمایه می کنند، صحت ندارد، چه کسانی بودند. آنها از پوست خربزه این که زیر پای دولت انداخته شد، نهایت استفاده را کردند. سهامشان را فروختند، سودشان را بردند و بعد کنار کشیدند. هیچ کسی این مساله را تعقیب نکرد و مالیاتی هم پرداخت نکردند.
این طرح، نه تنها هیچ نفعی برای اقتصاد نخواهد داشت ، بلکه اقتصاد کشور را متضرر خواهد کرد شاهد بی عدالتی مالیاتی در طرح مالیات بر عایدی سرمایه هستیم دو سر این طرح ظلم است
سلامی تاکید کرد: این طرح، نه تنها هیچ نفعی برای اقتصاد نخواهد داشت ، بلکه اقتصاد کشور را متضرر خواهد کرد. شاهد بی عدالتی مالیاتی در طرح مالیات بر عایدی سرمایه هستیم. با اجرای این طرح در دوره رکود و دوره رونق، خرید مسکن برای مردم همراه با ضرر خواهد بود. موقعی که رونق هم باشد و مردم برای خرید مسکن هجوم ببرند، فروشنده مالیاتی که باید بدهد را به خریدار تحمیل می کند. خریداری که همه گونه فشار را تحمل می کند، باید این وضعیت را نیز تحمل کند. چون در ان زمان عرضه کمتر است و هر قیمتی که بفروشد، خریدار ناچار است آن را بپردازد. این ظلم به خریدار است. در واقع دو سر این طرح ظلم است. اما دولت می گوید من کاری به این حرفها ندارم، هر کسی می خواهد ضرر کند به من مربوط نیست و من مالیاتم را می گیریم. این سیاست درستی نیست.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟